De wereld van de geisha

Vaak liggen boeken of verfilmingen aan de basis voor een wereldwijde bekendmaking van een bepaald fenomeen. Zo heeft de historische fictieroman ‘Memoirs of a Geisha’ uit 1997 van de Amerikaanse auteur Arthur Golden het onderwerp van de geisha in de schijnwerpers geplaatst. De roman vertelt het verhaal van een fictieve geisha die voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog werkte in Kyoto. In 2005 volgde de verfilming door de Amerikaanse cineast Rob Marshall. De film was goed voor zes Oscar nominaties waarvan er uiteindelijk 3 werden verzilverd: die voor beste cinematografie, beste kostuumontwerpen en beste kunstvorm.

Een geisha is een hoogopgeleide en bekwame Japanse gastvrouw die zorgt voor het nodige vermaak tijdens diners, privéfeestjes en speciale evenementen. Ze entertainen de gasten met gesprek, zang, muziek en dans. De geisha is dus de vereenzelviging van een artistieke ambachtsvrouw en is alleen terug te vinden in Japan. Vaak verkeerdelijk associëren Westerlingen een geisha met prostitutie, maar dat is helemaal niet correct. Een geisha woont in een gemeenschap van jonge meisjes waar de beheersing van podiumkunsten wordt aangeleerd, dit zowel via stage, alsook ook gedurende hun professionele periode. Eenmaal de opleiding is voltooid, gaan ze aan de slag als geisha.

In de 18de en 19de eeuw maakten geisha’s reeds deel uit van de gebruikelijke entourage op diverse aangelegenheden. Kenmerkend voor de geisha is hun opvallende verschijning. Naast een pruik van zwart haar dragen ze een versierde kimono. Hun gezicht is witgeschilderd waardoor hun rood geschminkte lippen nog meer worden geaccentueerd.  In Japan wordt schoonheid al langer geassocieerd met een lichte huidskleur. Het verlangen om mooi te zijn, is nu eenmaal een universeel gegeven. Algemeen beschouwd werden geisha’s gezien als toonbeelden van schoonheid en verfijnde cultuur.

Wie het als jong meisje wil schoppen tot geisha, treedt aanvankelijk in dienst als ‘maiko’. Onder de hoede van een ervaren geisha bekwamen ze zich jarenlang in de klassieke Japanse kunsten. Gedurende deze periode mogen ze geen romantische relaties aangaan of trouwen. Pas als ze een bepaald opleidingsniveau hebben gehaald en ouder zijn dan twintig jaar, treden ze toe tot de echt geisha wereld. Vanaf dan zijn ze vrij om op zichzelf te gaan wonen en is een huwelijk toegestaan. Hun aantal is de voorbije decennia fors geslonken. Andere vormen van entertainment zorgen ervoor dat geisha’s steeds minder gevraagd worden om een speciale gelegenheid op te vrolijken. De grootste concentratie bevindt zich in Kyoto, de voormalige keizerlijke hoofdstad van het land. Hun aantal wordt vandaag de dag geschat op slechts een tiental.

Wie door de kleine straatjes van het oude stadsdeel van Kyoto rondloopt, krijgt de indruk dat ze een veel grotere groep vertegenwoordigen, maar schijn bedriegt. De sierlijk verklede dames in kimono die voetje voor voetje voortschrijden op houten slippers, zijn in hoofdzaak Japanse dames die op selfie jacht zijn. De echt geisha’s laten zich liever niet inblikken door horden toeristen die als paparazzi rondsnuffelen in hun woonwijken, de wijsvinger strategisch gepositioneerd op de drukknop van hun camera.

De populariteit van geisha’s mag dan wel afnemen, dit neemt echter niet weg dat reisbureaus toeristen de mogelijkheid bieden om in de huid te kruipen van een geisha. Via make-up en een volledige geisha outfit transformeren ze de toeristen tot een volwaardige entertainer van het traditionele Japan. Ook dat maakt nu eenmaal deel uit van het aparte Japan.

Add a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *