Vliegeren, een Balinese traditie…

Wie doorheen Bali reist merkt ze zeker op: de kleurrijke vliegers die meewiegen op de stromingen van de wind. Er gaat geen dag voorbij of je ziet ze wel ergens in het luchtruim dansen. Tijdens de week zijn het meestal dorpskinderen die druk in de weer zijn met het vliegeren. In het weekend en meerbepaald op zondag zijn het vooral volwassenen die de kunst van het vliegeren beoefenen. In Bali is vliegeren veel meer dan een hobby. Het is een traditie die zijn wortels heeft in, jawel, het hindoeïsme.

Voor de oorsprong moeten we een duik nemen in de geschiedenis. Deze vertelt ons dat het vliegeren ooit begon als een seizoensgebonden, agrarisch gebeuren om de goden te bedanken voor de overvloedige oogsten en gewassen. Inmiddels is het uitgegroeid tot een één van de meest kleurrijke evenementen van Bali dat meteen ook het begin inluidt van het droge en winderige seizoen. De startdag wordt bepaald door de Dukun (hindoepriester) die aan de hand van de Balinese kalender het licht op groen zet om terug te vliegeren.

Het kite festival duurt ongeveer een drietal maanden, van juli tot en met september en vindt telkens plaats op zondag. De voornaamste locaties bevinden zich ten zuiden van Bali. Eén van die locaties is de kust van Denpasar, de hoofdstad van Bali. Reeds vroeg in de ochtend is het een aan en afrijden van scooters en pick-ups. Die laatste vervoeren alle onderdelen die nodig zijn om de vliegers in elkaar te steken. Een zeer secuur werk waarbij zowat alle teamleden een aangewezen taak hebben. Teams bestaan doorgaans uit vijftien tot twintig man en dragen allen een T-shirt met daarop de naam en het logo van hun groep. Het draagt bij tot de samenhorigheid die bij het beoefenen van vliegeren van cruciaal belang is.

Terwijl de teams volop bezig zijn met het in gereedheid brengen van hun vliegers -sommige groepen hebben wel 5 tot 6 verschillende vliegers mee-, is de organisatie druk in de weer met de inschrijvingen. Elk team moet zich met hun inschrijvingsbewijs aanmelden, waarop ze het tijdschema krijgen wanneer ze aan de beurt zijn. Er wordt gewerkt in categorieën, die vooral bepaald worden door de grootte van de vliegers.

De traditionele Balinese vliegers hebben in de loop der jaren bombastische proporties aangenomen. De allergrootste zijn maar liefst 7 bij 10 meter groot. Ze maken deel uit van het ‘beban’-type, het meest voorkomende ontwerp dat iets weg heeft van een vis. De sierlijkste is ongetwijfeld de ‘janggan’. Deze vlieger heeft alles weg van een vogel met korte en ronde vleugels. Ze vallen vooral op door hun indrukwekkende, vloeide lintstaarten die soms een lengte hebben van meer dan 100 meter. Het is vaak al een hele kunst om deze vliegers in de lucht te krijgen. Het touw ontrolt zich tot wel 80 meter ver en het hoogteverschil tussen het opstijgingsplatform en de plaats waar de touwtrekkers zich bevinden schat ik op een meter of acht. Eenmaal zwevend in het luchtruim is de adrenaline onder de teamleden te snijden. Het gevaar om verstrikt te raken in het touw van concurrerende teamleden is niet onrealistisch. De hoogste concentratie moet aan de dag worden gelegd, want soms hangen wel twintig vliegers tegelijk in de lucht. Daarbij moeten ze ook rekening houden met de eisen van de jury. Er worden punten toegekend voor diverse disciplines: beste lancering en elegantste landing, mooiste ontwerp, langste vlucht, … De inzet is dan ook niet gering. Wie in zijn categorie wint, keert huiswaarts met geldprijzen die al snel kunnen oplopen tot 200 dollar.

Het evenement mag dan wel veel voeten in de aarde hebben, de grootste voorbereiding vindt nog altijd plaats in de vele dorpjes, die verspreid liggen over het eiland. Daar zijn teams al maanden vooraf bezig met het maken van de vliegers. Lichtgewicht stoffen worden geselecteerd volgens een afgesproken kleurschema. Er worden patronen getekend, stoffen opgemeten, scharen geslepen en vingerhoedjes bovengehaald. Daarnaast worden bamboestokken met verschillende afmetingen zorgvuldig uitgekozen en via een ingenieus systeem in elkaar gestoken tot een vliegskelet. Sommige vliegers zijn zelfs uitgerust met trillende bogen, de zogenaamde ‘guwangs’. Eenmaal in de lucht genereren ze een trillend, resonerend gezoem dat tot hoog in de lucht hoorbaar is. Bepaalde vliegers worden ook voorzien van een draken hoofd. Eenmaal de creatie af is, kan het testen beginnen. Het besturen van zo’n vlieger is een kunst op zich. Eén misrekening kan fatale gevolgen hebben.

Voor wie houdt van fotografie is dit event ‘the place to be’. De kans dat je zo’n bonte verzameling aan diverse vliegers tegelijk de hemel in ziet gaan voor een gemeenschappelijke dans, is in Bali hoogst waarschijnlijk. Je moet er wel een dag lang de hitte voor trotseren, maar het levert wel speelse en vooral kleurrijke foto’s op.

Add a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *