‘Phare’: de nieuwe topattractie van Siem Reap
Kunst en verbeeldingskracht aanwenden om oorlogsellende te minimaliseren, in de hoop dat een kind zo min mogelijk leidt onder het trauma. Vertrekkend vanuit deze doelstelling besluit een tekenleraar in één van de vele vluchtelingenkampen zijn vakkennis te delen met de aanwezige kinderen. Het is najaar 1979. De Rode Khmer is verslagen, maar de troepen van Pol Pot geven zich niet zomaar gewonnen. Er breken hevige gevechten uit en duizenden Cambodjanen slaan op de vlucht voor het geweld. Ze komen terecht in opvangkampen, vlakbij de grens met Thailand. Van daaruit hopen velen te kunnen doorreizen naar veiliger oorden, maar de weg naar de vrijheid ligt in een soort niemandsland waar een bittere machtsstrijd wordt uitgevochten. Velen verblijven meer dan een jaar in het vluchtelingenkamp.
Eenmaal het gevaar van de Rode Khmer definitief is geweken, keren de Cambodjanen druppelsgewijs terug naar hun geboorteland. Negen jonge mannen zijn de tekenleraar mateloos erkentelijk. Zonder zijn therapeutische lessen zou de opgelopen oorlogstrauma blijvende sporen hebben nagelaten. Ze besluiten de koppen bij elkaar te steken en op hun beurt starten ze met het delen van hun nieuwe vaardigheid met arme, sociaal achtergestelde en probleemjongeren in Battambang. In 1994 wordt hun non-profit organisatie boven de doopvont gehouden en al snel opent de eerste kunstacademie zijn deuren. Het project breidt uit met een openbare school, een muziek- en theaterschool. Het openen van een circusschool was de volgende logische stap.
Om het geheel draaiende te houden, besloten de oprichters om zo min mogelijk afhankelijk te zijn van donateurs en een eigen beleid uit te stippelen die winstgevend genoeg was om financieel overeind te blijven. Daarom werd in 2013 Phare in het leven geroepen, een Cambodjaans circus dat studenten en afgestudeerden de kans gaf om hun vaardigheden te tonen en tezelfdertijd hen ook in staat stelde om een fatsoenlijk loon te verdienen.
De professionele aanpak en de opgelegde kwaliteitsnormen hebben de non-profit organisatie geen windeieren gelegd. Momenteel volgen ruim 1200 leerlingen er openbare school en 500 een beroepsopleiding. Het circus dat zijn tenten heeft opgeslagen in het toeristische Siem Reap is inmiddels uitgegroeid tot een topattractie. Elke avond, zeven op zeven geven de circusartiesten het beste van zichzelf. Maar het is meer dan circus alleen. Via dans, theater, livemuziek en adembenemende circuskunsten slagen ze erin om unieke Cambodjaanse verhalen te vertellen. Verhalen die hun wortels hebben in de geschiedenis, maar eveneens in de folklore en de moderne samenleving.
De zeer verzorgde choreografie en poëtische benadering van de diverse kunstdisciplines deden mij met verstomming slaan. Het niveau van sommige acts kon feilloos wedijveren met de betoverende acrobatie waar Cirque du Soleil zijn handelsmerk van heeft gemaakt. Wellicht niet toevallig dat het Cambodjaanse circus ook meermaals buiten de landsgrenzen te gast was op diverse festivals en grootschalige evenementen. Eén ding staat vast, in Siem Reap hebben de tempels van Angkor Wat er een nieuwe concurrent bij gekregen: Phare, het Cambodjaanse circus.
Add a Comment