Yangon, de stad zonder scooters…

Yangon mag dan wel een miljoenenstad zijn, het is er heerlijk om er rond te kuieren. De hoofdreden: de totale afwezigheid van scooters. Daar waar in andere Aziatische hoofdsteden de knetterende knalpotten rond je oren zoeven, beperken de geluiden van de metropool zich tot de typische geluiden van een grootstad. Vooral het voorbije decennium zijn motorfietsen in zowat alle grootsteden van Zuidoost-Azië alomtegenwoordig. Enerzijds zit de verhoogde levensstandaard ervoor iets tussen, maar anderzijds is de aantrekkingskracht voor de tweewielige motorfiets ook te wijten aan het slecht uitgebouwde openbaar vervoersnetwerk. Wat het motorbezit per huishoudens betreft voeren maar liefst zeven Aziatische landen de top tien lijst aan, met ondermeer Indonesië, Maleisië, Vietnam, Thailand,… Ook Myanmar hoeft niet onder te doen, behalve vallen ze nergens te bespeuren in de grootstad Yangon.

Het verbod werd van kracht in 2003, maar niemand weet de precieze reden. Officieel zou het verbod ingevoerd zijn om veiligheidsredenen. Jonge motorbendes teisterden de stad door op de scooter voorbijgangers te beroven van mobiele telefoons en handtassen. Al zijn er ook geruchten die eerder in de richting gaan van veiligheidsangst van het toenmalige militaire regime. Eén verhaal doet nog steeds de ronde dat diverse jongeren op motorfietsen naast het voertuig van een hoog geplaatste militaire officier stopten en met hun vingers een gebaar maakten alsof een pistool werd afgeschoten.

Ik herinner mij nog toen ik jaren geleden per fiets door de Colombiaanse stad Medellin reed er alle motorrijders een fluogele jas droegen met daarop het kenteken van hun tweewieler. Het dragen van een jas met kenteken werd verplicht na de golf van moordliquidaties die drugskartels uitvoerden op rechters en advocaten. Op die manier hoopte de politie de daders sneller te kunnen opsporen. Niet te geloven, deze fietsreis ligt al twaalf jaar achter mij…

In ieder geval heeft het verbod het leven in de stad drastisch veranderd. De koerierdienst per fiets is een vertrouwd gezicht geworden in de straten van Yangon, net als de elektrische fietsen. Die laatste zien er allesbehalve zo mooi gestroomlijnd uit zoals wij die tegenwoordig kennen. Neen, het zijn oude fietsen die ze gewoon hebben voorzien van een elektrische upgrade. Misschien nog het meest opvallend in het straatbeeld zijn de trishaw-chauffeurs. Je ziet ze haast op elke hoek van de straat, te wachten op een klant. Het zijn de fietstaxi’s zoals ik die wel eerder zag in meer toeristische steden in Azië. Hier is het in hoofdzaak de lokale bevolking die gebruikt maakt van hun diensten. Door het dichtslippende autoverkeer laveren de fietstaxi’s net iets gemakkelijker door het verkeer en zetten ze op die manier de vele rondrijdende witte taxi’s schaakmat.

Sommige beweren dat de overheid een versoepeling overweegt van het verbod op motorvoertuigen om op die manier de vele fileproblemen enigszins op te lossen. De vraag is natuurlijk of de bezitters van koning auto zich zo gemakkelijk opnieuw zullen laten degraderen tot het besturen van een simpele bromfiets. Anderzijds kan de tijdswinst hen misschien wel over de streep halen om de auto thuis te laten staan. Wat mij betreft, mag het best allemaal zo blijven. Het voelt als een wereldfietser vertrouwd aan om zoveel zielsgenoten op eigen beenkracht voorbij te zien fietsen. Bij elk stoplicht wisselen we vriendelijk en uitbundig oogcontact en rolt een welgemeende ‘Mingalaba’ (de typische Birmaanse welkomstgroet) over de geasfalteerde straat. Wat kan een fietser nog meer wensen?