Een stukje Nederland in Maleisië…

Gebouwen vormen vaak de stille getuigen van een rijk, historisch verleden. In de Unesco-Werelderfgoedstad Melaka is dat niet anders. Meer nog, de stad leeft van zijn koloniaal verleden en het toerisme. Zo tref ik aan de kust van Maleisië, meerbepaald in Melaka een stukje Nederland aan. In 1641 veroverden de Nederlanders Melaka op de Portugezen en begon de Verenigde Oost-Indische Compagnie (afgekort de VOC) er handel te drijven. Dit Nederlands bedrijf was de allereerste multinational die zaken mocht doen met Azië. Ze handelden voornamelijk in specerijen (zoals kruidnagel, nootmuskaat, kaneel, peper, …) . Later kwamen daar nog zijde en porselein bij. Het waren allemaal producten die niet of slechts zeer moeilijk te verkrijgen waren in Europa.

De VOC had naast het alleenrecht om handel te drijven in Azië ook nog een pak andere privileges. Zo bouwden ze forten en sloten ze overeenkomsten af met vorsten. De handelsorganisatie schrok er ook niet voor terug om de lokale bevolking onder druk te zetten wanneer ze weigerden om hun producten te verkopen. In het slechtste geval werden hele volkstammen uitgemoord. Ondanks het feit dat Nederland een niet zo’n fraai koloniaal verleden heeft, zijn de herinneringen uit die periode nog zichtbaar aanwezig. Op een heuvel, achter het stadhuis, vind ik nog een Hollandse begraafplaats. Op de grafstenen staan gebeitelde Nederlandse woorden. Ook de oorspronkelijke benaming van het stadhuis is bewaard gebleven. Op de voorgevel prijkt het Oudnederlandse woord ‘Stadthuys’. Het gebouw is een mooi staaltje van gerestaureerde authenticiteit. Het is vooral die gang naar het verleden die van Melaka een aparte stad maakt. Of dat historisch facet Melaka blijvend in zijn greep zal houden, is nog maar de vraag. Sinds de stad in 2008 werd toegevoegd aan de Unesco Werelderfgoedlijst tonen meer en meer bouwpromotoren een ongezonde interesse in de stad. Laat ons hopen dat hun ‘beton’drang  en winstbejag geen nefaste gevolgen zullen  hebben voor de charme dat het stadje uitstraalt.